Valencia is, net zoals veel steden in Spanje, diep getroffen door de financiële crisis. De helft van de jeugd zit er werkloos thuis. Er zijn veel bezuinigingen op de publieke voorzieningen. Dat komt door een politiek systeem dat niet transparant functioneert zoals we dat hier in Nederland kennen. Een woningmarkt die op slot zit. Kortom, de crisis is er nog niet voorbij.

Het waren zware omstandigheden om te vasten, met een temperatuur van 35 graden, de volle Spaanse zon op mijn hoofd. De hele dag op de fiets Valencia verkennen als onderdeel van een werkbezoek. Misschien was dit wel een van de moeilijkste dagen om te vasten in de afgelopen maand.

Na een lange dag in de hitte, was ik blij het vasten te kunnen verbreken. Omdat het een bijzonder heilige nacht was, wilde ik een lokale moskee bezoeken. Beetje spannend was dat wel, omdat ze voor nu vreemde kledij en gebruiken hadden. Na het gebed ontstond er een chaos. Van alles werd verschoven, tafels en stoelen werden gesjouwd. Ik wist niet wat er aan de hand was, maar voelde dat ik moest helpen. Ik maakte de tafels op en voor ik het wist stond alles klaar om te eten. Iedereen kon, zonder bevraagd te worden, aanschuiven aan tafel. Ik vond het best vreemd om met mensen aan tafel te zitten die er niet van opkeken dat ik zo tussen ze in zat. Ik maakte ineens deel uit van de gemeenschap zonder dat iemand vroeg wie ik was en wat ik daar deed.

Op de weg terug naar het hotel besefte ik dat dit misschien wel het ultieme ramadan-moment van dit jaar was. Aanschuiven, delen, onvoorwaardelijk mee mogen doen. Alles waar Ramadan voor mij voor staat. Ik kijk nu al uit naar mijn ervaring van volgend jaar.