De eik is in Eindhoven een bekende boom die hier al duizenden jaren voorkomt. Vooral de zomereik is overal te vinden. De wintereik is wat zeldzamer. De Amerikaanse eik met zijn puntige bladen is pas zo’n 150 jaar hier. Om in Eindhoven eiken tegen te komen hoef je eigenlijk alleen maar de deur uit te gaan. In bijna alle groengebieden van de stad zijn ze wel te vinden. Als onderdeel van een eikenlaan of als alleenstaande bomen.
De Amerikaanse eik is een geweldig mooie boom, en is met zijn grote bladeren een sieraad voor de bossen in en rond Eindhoven. Toch is er iets mis met deze boom. Afgelopen zomer was er een nieuwsbericht dat de Amerikaanse eik in de Loonse en Drunense duinen verwijderd wordt, omdat de boom andere eiken verdringt. In het bos de Molenvelden tussen Oerle en Knegsel worden ook regelmatig Amerikaanse eiken gekapt.
Leefgemeenschap
Het probleem met de Amerikaanse eik is dat de boom pas relatief kort hier is en nog geen vaste plaats in het ecosysteem heeft in kunnen nemen. De zomereik wel: die vormt gedurende zijn leven en tot ver na zijn dood een hechte leefgemeenschap voor ongeveer zeshonderd levensvormen zoals vogels, zoogdieren, insecten en schimmels. Alleen al meer dan vierhonderd verschillende soorten insecten kunnen er op voorkomen. Er worden ook diverse gallen op aangetroffen. Daarin groeien de larfjes van galwespen en -vliegen beschermd op.
Foerageren
De eikenpage is een vlinder die sterk afhankelijk is van de eik. Het is een prachtige, paarse vlinder. In het voorjaar, als de knoppen uitlopen, komen de rupsen uit de eitjes. Ze eten de bloemknoppen van de eik en later ook de bladeren. De eik biedt natuurlijk ook voedsel en beschutting voor vogels. De koolmees en de pimpelmees komen er foerageren, op zoek naar insecten. Om elkaar niet voortdurend tegen te komen zoeken de koolmezen het voedsel lager in de boom dan de pimpelmezen.
Alweer een tijdje geleden, maar veel mensen zullen zich de eikenprocessierups nog herinneren. De rupsen kruipen elke avond in processie naar de bladeren en vreten zich daar vol. De haren van de rupsen kunnen tot zeer vervelende reacties leiden. Als reactie zijn er door heel de stad nestkastjes voor mezen, die de rupsen eten, opgehangen.
Heilig
De mens heeft de eik altijd als een bijzondere boom beschouwd. Kwam dit door zijn indrukwekkende uiterlijk? Door zijn eeuwige jeugd? Doordat hij het volhield waar andere bomen het loodje legden? Zeker is dat een grote zomereik (tot wel vijfenveertig meter hoog) ontzag inboezemt; het is niet verbazend dat hij in vele culturen als heilig werd beschouwd.