Ondanks haar drugsverslaving en een leven dat zich de laatste jaren op straat afspeelde, wist Geesje de harten van veel Eindhovenaren te veroveren. Met name op het Wilhelminaplein was ze een vertrouwd gezicht. Het was dan ook voor velen een schok toen ze hoorden dat ze uit het leven was gestapt. “Ik ben heel dankbaar dat ze in Eindhoven zoveel mensen om zich heen had die zo lief voor haar waren”, aldus Anja van Sommeren, de pleegzus van Geesje.

Door Marjolein van Hoof

“Heb jij misschien wat centjes voor mij voor de opvang? Nee? Maakt niet uit hoor, toch een fijne dag!” Door haar vrolijke benadering waren er weinig mensen die Geesje de rug toekeerden. “Als je haar leerde kennen, dan zat ze in je hart. Dat vind ik zo mooi”, glimlacht Anja.

Het verhaal wat Geesje vertelde, maakte op veel mensen diepe indruk. Ze zou geen familie meer hebben, van jongs af aan verslaafd zijn en al 25 jaar op straat leven. Een verhaal dat haar op de been hield, maar het was niet de werkelijkheid. “Geesje had drie werelden: haar familie, de opvang met de begeleiding die ze kreeg én het verhaal wat ze mensen op straat vertelde. Dat kun je haar niet kwalijk nemen, ze kon niet anders”, aldus Anja.

Ongeluk

Geesje werd 44 jaar geleden geboren in Enschede. “Bij haar thuis was het echt niet oké”, zegt Anja spijtig. Geesje en haar jongere zusjes Jessica en Jet werden uit huis geplaatst. “Geesje was nog maar 3 jaar toen ze samen met haar zusje Jessica wegliep van het kindertehuis. Er gebeurde iets vreselijks. De twee vielen in een sloot die bedekt was met kroos. Geesje is eruit gehaald, voor Jessica kwam de hulp te laat. Geesje heeft zich altijd schuldig gevoeld dat ze haar zusje niet heeft kunnen redden.”

Samen met haar andere zusje Jet kwam Geesje terecht in een pleeggezin in Ewijk, waar ook Anja opgroeide. “Ik was een jaar of 11 toen ze bij ons kwamen wonen. En ja,” zegt Anja lachend, “Geesje was gewoon een geweldig kind! Een echte pretletter: lief en blij. Heel druk, maar wel vrolijk. In het weekend stond ik ’s ochtends op met Geesje en Jet, zo konden mijn ouders nog even blijven liggen, en dan gingen we ons verkleden, zingen of knutselen. Gewoon gezelligheid.”

Moeilijker

“We merkten wel steeds vaker gekke eigenschappen bij Geesje. Ze kon ineens heel brutaal zijn of rare dingen zeggen tegen anderen. Dan moesten wij vertellen: haar verhaal klopt niet. Kijk vanavond maar naar Goede Tijden, Slechte Tijden: waarschijnlijk komt het daar vandaan. Haar gedrag werd steeds moeilijker. Ze bleek een lichtverstandelijke handicap te hebben, en uiteindelijk werd ook borderline vastgesteld en een hechtingsstoornis.”

In de pubertijd ging Geesje naar een orthopedagogisch instituut. ”Een moeilijke beslissing voor mijn ouders, maar het kon niet anders. Haar gedrag was zo moeilijk te begrijpen en in het instituut konden ze daar beter mee omgaan. Doordeweeks woonde ze daar, om de week in het weekend en tijdens veel vakanties was ze thuis.”

Op haar 18e ging Geesje naar Dichterbij, een stichting die hulp biedt aan mensen met een verstandelijke beperking. “Ze heeft er tot haar 38ste gewoond. Het was een woongroep waar iedereen een eigen appartementje had, maar wel met een deur die eventueel op slot kon. Ze was volwassen, maar had voor haar eigen veiligheid een rechterlijke machtiging, wat betekent dat we mochten ingrijpen als het niet goed met haar ging. Deed ze gek, dan zei de begeleiding: ‘Sorry Gees, we doen de deur nu even op slot’. En als ze wegliep, konden we de politie inschakelen om haar te zoeken.”

Liefdevol

In die tijd had Geesje dagbesteding. “Ze heeft nog met dementerenden gewerkt: dat deed ze heel goed. En ook op de zorgboerderij vond ze het geweldig, vooral de varkens. Ze heeft altijd dieren gehad: konijnen, dan weer een cavia en zelfs ratten. Geesje was heel sociaal en liefdevol naar mensen en dieren. Als je in haar hart zat, wilde ze je beschermen.”

Toch ging het niet goed. “Geesje liep weg als ze boos was. Vaak door wantrouwen. Had ze het idee dat je niet te vertrouwen was, dan was het klaar voor haar. Op een gegeven moment wilde ze naar een soort gezinshuis. Daar woonden twee volwassenen met hun kinderen en een aantal losse cliënten. Ze kon daar alleen zonder rechterlijke machtiging terecht. Op de een of andere manier kreeg ze dat voor elkaar. Zonder rechterlijke machtiging mocht ze voortaan haar eigen keuzes maken en kon ze minder beschermd worden.”

Op straat

Bij het gezinshuis ging het mis: “Het was niet de juiste plek voor haar, ze trok het niet. Ze vertrok naar Amsterdam, waar ze op straat leefde en in aanraking kwam met drugs. Ze had in het verleden wel eerder gebruikt, maar nooit lang. In Amsterdam ging het helemaal verkeerd. Via de hulpverlening hoorden we dat ze in de crisisopvang zat. Ik bezocht haar daar. Ik weet nog dat ik de kamer binnenkwam en dacht: ze hebben me naar de verkeerde gebracht. Vroeger was Geesje best fors, nu was ze onherkenbaar.”

Daarna kwam Geesje bij een organisatie in Helmond terecht. “De begeleiding daar was te vrijblijvend voor haar. Dat merkte ze zelf ook, ze wilde zelfs opnieuw een rechterlijke machtiging voor haar eigen veiligheid. Dat krijg je alleen niet zo eenvoudig voor elkaar. Je hebt een onafhankelijke psychiater nodig, probeer die maar eens snel te vinden. En áls je de rechterlijke machtiging hebt, dan moet je binnen zes weken een definitieve plek hebben: nou, succes! Ze hebben hier in Nederland een wet neergelegd die praktisch onuitvoerbaar is en dat maakt je machteloos.”

Eindhoven

Geesje verliet Helmond en kwam twee jaar geleden in Eindhoven op straat terecht. “Ik ben hier in gesprek geweest met hulpverleners: wat kunnen jullie voor haar doen? Uiteindelijk heeft dat geleid tot een samenwerking tussen Lunet en ORO, twee organisaties die kwetsbare mensen helpen. Zij hebben Gees continu in de gaten gehouden en zochten haar op. Dat deden ze geweldig.”

Via Lunet kreeg Geesje een woning toegewezen, waar ze maar twee maanden verbleef. “Gees was te lief, wilde voor anderen zorgen en haalde daardoor de verkeerde mensen in huis. Een onhoudbare situatie. Intussen probeerden wij tevergeefs nog steeds een rechterlijke machtiging te krijgen, zodat ze gedwongen ergens langere tijd kon blijven om af te kicken. Geesje gaf ook steeds vaker aan dat ze op was, dat ze euthanasie wilde omdat ze niet meer zonder die drugs kon. Ze wilde naar haar zusje Jessica.”

Twee maanden geleden is Geesje nog onder begeleiding bij haar ouders geweest. “Als ik pap en mam weer zie, wil ik geen drugs gebruiken want dan kom ik helder aan, had ze bedacht. Geen goed idee. Haar lichaam kon dat niet aan: ze lag alleen maar met pijn op de achterbank.”

Laatste dagen

De laatste paar weken van haar leven verbleef Geesje veel bij de crisisopvang van Lunet. “Op dinsdag belde ze mij en mijn moeder: ‘Ik ben bij de crisisopvang en ga nu slapen. Ik hou van je maar ik heb pillen ingenomen en ben zo dood’. Je hebt de neiging om direct die kant op te gaan, maar dit soort telefoontjes kregen we vaker. Ik belde de begeleiding, er is een arts gekomen en hij kon niets vinden: alle metingen waren prima. Geesje is toen boos weggelopen naar een vriendin die de ambulance heeft gebeld. Ook daar werd gezegd: we merken niets aan haar, alles is goed.”

Geesje ging niet terug naar de crisisopvang. “Toen de volgende dag nog steeds niemand iets van haar gehoord had, belde de begeleiding de politie om haar als vermist op te geven. Op dat moment kreeg de politie een reanimatiemelding binnen, het bleek van Geesje te zijn. In de nacht van woensdag 2 op donderdag 3 oktober is ze in het ziekenhuis overleden, in het bijzijn van haar begeleiders.”

Geesje is op 10 oktober gecremeerd. “We hebben in een kleine kring afscheid van haar genomen, in het bijzijn van haar familie en begeleiders die ook nog een woordje hebben gesproken. Ze had een roze kist, beschilderd door mijn moeder want dat was wat Geesje wilde. En na afloop koffie met haar geliefde chocolade brownies.”

Bedanken

“Ik vind het moeilijk om dit verhaal te doen”, zegt Anja aangedaan. “Ik snap namelijk heel goed waarom Geesje niet het echte verhaal over haar leven heeft verteld. Bang dat mensen die om haar gaven, haar zouden laten vallen als ze wisten dat ze familie had en begeleiding. Ze zou minder liefde en aandacht hebben gehad en dan was het misschien al veel eerder fout gegaan. Zonder dat ze het wisten, hebben mensen die Geesje steunden, haar beschermd en langer overeind gehouden. Daarom willen we als familie Eindhovenaren die haar geholpen hebben heel erg bedanken”, zegt Anja oprecht.

“Vaak stootte ze ons af en konden wij weinig voor haar doen. We hebben nooit doorgehad hoeveel mensen ze hier om zich heen had. Toen we bij het afscheid de bos bloemen zagen van alle ondernemers van het Wilhelminaplein: wow, daar schiet ik nog vol van. En we hebben zoveel lieve kaarten vanuit Eindhoven ontvangen vol verhalen van mensen die de zorgzame, lieve en vrolijke Geesje hebben leren kennen. Het is bijzonder dat mijn zusje, met zoveel problemen, toch door zoveel mensen in het hart gesloten werd. Dat maakt me trots, want dat heeft ze zelf gedaan. Ze is toch gebleven wie ze werkelijk was, een mens met een hart van goud.”