Hij stond enkele jaren als leraar Nederlands en Duits voor de klas. Werkte als wetenschapper aan de Open Universiteit in Heerlen. Weet ‘alles’ over taal en dialecten. Schrijft sinds 2018 de tekst van het Groot Dictee der Nederlandse taal. Hij is schrijver, op de bühne actief, presenteert en is vaak op tv te zien. Kortom; Wim Daniëls is een duizendpoot of ‘taalprofessor’ zoals hij liefkozend in de talkshow Pauw en Witteman werd genoemd.

Door Dorothée Foole

Wim moet een beetje lachen om die koosnaam. “Jeroen Pauw en Paul Witteman nodigden mij uit voor hun tv-programma naar aanleiding van mijn boek Komkomma. Het klikte zo goed tussen ons dat ik van 2012 tot 2014 vaste gast werd in hun programma.”

Inmiddels is Wim een bekend tv-gezicht geworden. In 2021 en 2022 maakte hij voor Omroep Max, samen met Huub Stapel, het programma ‘Het Dorp’. Op een motor met zijspan – Wim in het zijspan – doorkruiste het tweetal Nederland op zoek naar het dorp van vroeger. Inspiratiebron was het gelijknamige boek van Wim Daniëls. “We hopen op een spoedig vervolg en dat zal er ook wel komen, want in opdracht van Omroep Max mag de gehuurde motor niet door de eigenaar verkocht worden”, aldus Wim.

De tv-serie ‘Nederland op film’, gebaseerd op 8 mm-films gemaakt door amateurfilmers, waarin Wim als presentator optreedt, is al wel verlengd en sinds 9 augustus elke vrijdag te zien op NPO 2.

Boeken

Ja, en dan heeft deze woordgoochelaar naast zijn zojuist beëindigde theatercollege ‘Filosofietsen’ ook nog tijd voor het schrijven van boeken. Begin van dit jaar is de vijfde druk verschenen van ‘De Dikke Daniëls’ en net uit is ‘De Dunne Daniëls’ met daarin alle taalregels. Een boek over 200 jaar spoorwegen, dat hij samen met de Nuenense Suzanne Voets schrijft, is in de maak.

Geen spatjesmeneer

Wim Daniëls is echter geen ‘spatjesmeneer’ die van de daken schreeuwt wat hij tot nu toe allemaal gepresteerd heeft. Eigenlijk is hij nog steeds die nieuwsgierige jongen uit Aarle-Rixtel die trots is op zijn geboortedorp en het ereburgerschap dat hem daar is toegekend.

Toch woont hij al ruim dertig jaar in Eindhoven. Eerst in de Oude Gracht en sinds ruim een jaar in een appartement op de bovenste verdieping midden in het groene hart van de stad en op loopafstand van het centrum. In zijn huiskamer laat hij me meegenieten van het prachtige uitzicht over de stad, waar je bij goed weer en met wat fantasie, aldus Wim, zelfs de kerktoren van Aarle-Rixtel kunt zien.

Tweedehands kind

Terugkijkend op zijn jeugd vertelt Daniëls dat hij als tweede Wim in zijn gezin werd grootgebracht. “Ik kom uit een gezin van zes kinderen van wie er twee op jonge leeftijd gestorven zijn. Een daarvan was Wim, die maar anderhalve maand oud mocht worden. Vroeger was het heel gebruikelijk dat wanneer er een kind gestorven was, een later geboren kind in het gezin dezelfde naam kreeg als het overleden broertje of zusje. Zo’n kind werd dan ook wel schaduwkind of tweedehands kind genoemd. Zo heb ik me nooit gevoeld. Ik had hem wel graag gekend en heb hem ook wel een beetje leren kennen door voor zijn graf te zorgen.”

Arbeidersgezin

Op school bleek Wim een goede leerling te zijn. “Maar komend uit een eenvoudig arbeidersgezin kreeg ik als schooladvies mulo. Dat was gebruikelijk destijds. Het was LTS of mulo. Mijn moeder was immers ‘maar’ keukenmeisje geweest bij de Helmondse fabrikantenfamilie Van Thiel en mijn vader werkte in de fabriek van de Nedschroef. Met veel plezier heb ik overigens de Rooms-Katholieke Henricus Ulo in Helmond doorlopen. Met een van de broeders, broeder Gerold, een maatschappelijk zeer betrokken man, heb ik een levenslange vriendschap onderhouden.”

Reis door Amerika

Na de mulo volgde Wim een havo-opleiding om vervolgens aan het Mollerinstituut in Tilburg de lerarenopleiding Nederlands en Duits te doen. Daarna studeerde hij Nederlandse Taal en Letterkunde aan de universiteit in Nijmegen.

Intussen had hij in een café in Deurne Wiesje Verberne uit Vlierden leren kennen. “Samen hebben we kort daarna bijna een jaar lang, in 1982-1983, een reis gemaakt door Noord- en Midden-Amerika. Daarbij zijn we onder andere van New York naar San Francisco gelift. Bij terugkomst zijn we op een zeker moment ook getrouwd.”

Schrijven en fietsen

Dit jaar wordt Wim zeventig. In zijn werkkamer staat een boekenkast vol zelfgeschreven boeken, zo’n 125 titels! Toch peinst hij er niet over om zijn werkzame leven snel te beëindigen.

“In 1994 nam ik het besluit om me als zelfstandige te vestigen en daar heb ik nooit spijt van gehad. Schrijven en fietsen zijn en blijven mijn grote hobby’s, en daarbij treed ik ook nog vaak op, door het hele land.”

En dan zijn er nog de tv-programma’s. “Nederland op Film ga ik in ieder geval ook komend jaar maken en wellicht dus weer Het Dorp. Of ik nog aan een nieuwe theatertoer begin, weet ik niet. Daar zit je toch al gauw zo’n anderhalf jaar aan vast. Dat vind ik wel lang.”

Buitenjongen

Wim was in zijn jeugd in Aarle-Rixtel een ‘buitenjongen’. “We lagen altijd op straat”, zegt hij. “Ik ga er nog steeds graag op uit. Fietsen doe ik graag. Vroeger heb ik als adspirant nog eens de Ronde van Gerwen gewonnen. Maar niet alleen het fietsen vind ik fijn; ook de fiets zélf vind ik interessant. Overigens stap ik bij mijn huidige fietstochtjes vaak af om onderweg een praatje te maken met deze en gene. Sinds mijn vrouw en ik verhuisd zijn van een ruime woning naar een wat kleiner appartement hebben we veel spullen weggedaan. De kinderfiets van onze zoon, die nu 35 is, heb ik gehouden. Die fiets staat beneden in de berging. Het liefst zou ik hem als blikvanger in onze huiskamer zetten.”

Arlenius

Grote interesse heeft Daniëls nog voor een dorpsgenoot van hem. “Arlenius, een in 1510 geboren Aarle-Rixtelnaar, die nota bene op 400 meter afstand van mijn ouderlijk huis gewoond heeft. Hij werd in de zestiende eeuw een zeer gewaardeerde boekenkenner in Italië. En hij schreef ook zelf boeken en liet boeken uit de klassieke oudheid opnieuw uitgeven. Het afgelopen jaar heb ik samen met andere Vrienden van Arlenius twee originele boeken van hem in Italië en de VS gevonden en gekocht.”

Boekie Nights

En zo blijft Wim Daniëls voorlopig nog volop actief, óók in Eindhoven trouwens. Zo begint op 10 september in het Natlab weer zijn populaire boekenprogramma Boekie Nights, dat hij in samenwerking met Boekhandel Van Piere organiseert.