Haar in een hokje plaatsen is onmogelijk. Met twee masters op zak werkt ze parttime als researcher bij Avans Hogeschool, de rest van haar werkzame tijd is ze schrijver, dichter, spoken word artist en theatermaker. De komende anderhalf jaar gaan we genoeg van haar horen en zien, want deze creatieveling is de nieuwe stadsdichter van Eindhoven: Monique Hendriks.

Door Marjolein van Hoof

“Alles waar ik over schrijf, heeft op de een of andere manier te maken met identiteit. Dat is wat me fascineert, misschien ook omdat het bij mij zo vaak veranderd is. Ik voel me niet thuis bij het idee dat je maar één ding bent, dat heb ik altijd als heel beperkend ervaren.”

Het is als een rode draad in het leven van Monique. Als kind had ze al veel interesses en was ze met verschillende dingen bezig. “Ik voetbalde, had muziekles én typeles. Dat laatste vond ik heel belangrijk, want ik wilde uitvinder worden en schrijver. Dat is aardig gelukt”, grinnikt ze.

Monique groeide op in Hapert. “Daar had ik de vrijheid om mijn creativiteit te ontdekken. In een dorp, met veel natuur en speelruimte. Wat ik me nog herinner, is dat ik al op jonge leeftijd verhaaltjes maakte en dan de jongens uit de buurt mobiliseerde om deze verhaaltjes te spelen. We gingen de hele wijk door: een soort reizend toneelstuk. Het willen acteren en optreden werd minder in mijn pubertijd door alle onzekerheid. Wel ging ik toen meer schrijven. Vooral voor mezelf, want het was zeker niet de bedoeling dat íemand het zou lezen”, lacht de kersverse stadsdichter.

Naar de stad

Voor haar studie twijfelde ze tussen Technische Informatica en het conservatorium. “Ik had mijn D-diploma accordeon behaald. Met muziek je geld verdienen: ik wist niet of ik daar blij van zou worden, dus koos ik voor de TU/e.”

Zo kwam Monique in Eindhoven terecht, waar ze inmiddels alweer 21 jaar woont; tegenwoordig in Tongelre met haar partner Tjeerd Maas en haar 15 maanden oude dochtertje Micky.

“Hier in de stad ging er een wereld voor me open. Ik vond het spannend om meteen op kamers te gaan, maar al tijdens de introductieweek dacht ik: ik moet hier gaan wonen. Het bruist zoveel meer dan in een dorp. Je kunt het zo gek niet bedenken of je kunt het hier doen.”

In Eindhoven ontdekte ze theater, bij studententoneelvereniging Doppio, en speelde ze in de studentenband Geruis. Verder schreef ze columns en artikelen voor het studentenblad Cursor en korte verhalen die ze op haar website plaatste. En of het niet genoeg was, deed ze ook nog even een tweede master: Cognitiewetenschappen aan de VU in Amsterdam.

Schrijven

“Met twee masters op zak ligt je carrière voor het uitstippelen, zou je denken, maar ik had een duidelijke wens: ik wilde maximaal drie dagen in de week werken om mijn brood te verdienen. Mijn ambitie was nog steeds om schrijver te worden en met een fulltime baan zou dat nooit gebeuren.”

Ze werkte parttime als onderzoeker bij Philips en maakte serieus werk van het schrijven. Zo bracht ze twee romans uit in eigen beheer. “Intussen schreef ik ook theatervoorstellingen die ik zelf speelde. Voor de try-out van deze stukken zocht ik open podia. Iemand vertelde me dat er maandelijks een open podium was bij Café De Gouden Bal aan de Hoogstraat. Toen ik daar kwam, bleek het voor dichters te zijn.”

Poetry Slam

“Ik realiseerde me dat mijn theaterstukken al best poëtisch waren. En ook dat poëzie veel meer is dan wat je op school leert. Het hoeft geen strak rijmschema te hebben. Bij De Gouden Bal ontmoette ik dichters die een performance konden geven. Ik ging dat ook proberen: poëzie met voordracht bleek een gouden combinatie.”

De stap naar poetry slam was snel gezet en haar talent voor schrijven en performen zorgde er zelfs voor dat ze in 2021 Nederlands Kampioen Poetry Slam werd. “Als je een gedicht alleen op papier ziet, kan het aan kracht verliezen. Door het te performen, wordt het een beleving. Als een optreden goed gaat, en je contact hebt met het publiek, dan zien mensen er iets van zichzelf in terug.”

Samenwerking

Intussen zocht Monique naar andere vormen waarin ze haar poëzie bij een breder publiek tot leven kon brengen. Aanvankelijk met optredens voor de camera, al snel in creatievere vormen zoals filmpjes met bewegende teksten en tekeningen.

“Ik ben mijn eigen filmpjes gaan regisseren, knippen en plakken. Gaandeweg leer je hoe je dat aan moet pakken, maar ook waar je grenzen liggen. Mijn expertise ligt bij performance en schrijven. Wil je het werk naar een hoger niveau tillen, dan moet je mensen vinden met capaciteiten die je zelf niet hebt. Ik zoek steeds meer de samenwerking op.”

Ploeg-E

En voor dat laatste krijgt ze nu de ultieme kans. Naast de benoeming van stadsdichter, zijn er ook twee stadsschrijvers gekozen: Terence van Lange en Corinne Heyrman. Later komen er nog twee makers bij. Onder de noemer Ploeg-E gaan zij zowel in teamverband als individueel de verhalen van de stad zichtbaar, voelbaar en hoorbaar maken.

“Ik heb ontdekt hoe leuk het is om dingen te doen met andere professionele makers, dus dit was voor mij een van de motivaties om te solliciteren voor stadsdichter. Ik heb wel even getwijfeld hoor. Dat komt vooral omdat mijn voorganger Iris Penning de lat behoorlijk hoog heeft gelegd.”

Identiteit

“Tot nu toe heb ik voor mijn werk veel inspiratie gehaald uit mijn eigen identiteit en de worstelingen daarmee. Hoe is dat bij anderen? Als stadsdichter kom je met meer mensen in contact en bereik je een breder publiek. Ik wil de verbindende factor zoeken. Met poëzie kun je een beeld neerzetten, waarbij iedereen een eigen associatie kan hebben. Zo kun je verschillende achtergronden met elkaar linken. Er gaan dan ook zeker projecten komen waarbij we contact gaan zoeken of input vragen van de Eindhovenaren, want voor mij wordt de identiteit van de stad gemaakt door de mensen die er wonen.”

Kennismaken met het werk van Monique? Scan de QR-code voor haar filmpje dat ze liet zien tijdens haar onthulling als stadsdichter of neem een kijkje op haar site.