De Oekraïense vluchtelingen die sinds 2022 en in 2023 zijn ondergebracht in de houten woningen in de Eindhovense wijk Schuttersbosch zijn een bekend gezicht geworden in die Stratumse wijk. Exclusief voor Groot Eindhoven vertellen Alla, Oleg en Eva Nebozhenko en Anna en Sofia Kucherenka over hun verblijf in Eindhoven en hoe het is om echtgenoot, vrienden en familie te moeten achterlaten in een oorlogsgebied.

Door Dorothée Foole

De gaskachel brandt op volle toeren in de houten bungalow waarin Alla, Oleg en Eva wonen en dat is toch wel bijzonder. Normaliter zou dit huis al afgebroken zijn. Eigenaar Woonbedrijf heeft namelijk het beleid dat zodra de oude houten verhuurde huizen in het Schuttersbosch vrijkomen, deze plat gaan en het vrijgekomen kavel verkocht wordt ten behoeve van particuliere nieuwbouw.

Maar dat was het beleid voordat Rusland Oekraïne binnenviel. Momenteel worden de bungalows die leeg staan bouwtechnisch geïnspecteerd en -wanneer het de moeite waard is- opgeknapt zodat deze weer tijdelijk bewoond kunnen worden. Zo’n 50 à 60 Oekraïners die hier momenteel in 16 woningen gehuisvest zijn hebben dus geluk gehad.

Fabriekje verwoest

“We wonen hier prachtig vlakbij het bos. Het is een verkeersarme wijk en daar geniet onze dochter Eva, met volle teugen van”, vertellen Alla(35) en Oleg(35). Ze waren in Sri Lanka op vakantie toen Rusland hun land dreigde binnen te vallen. Oleg: “Maar eerlijk gezegd namen we die geruchten niet zo serieus. Eva moest weer naar school en dat betekende dat Alla samen met onze dochter terug naar Kiev reisde en ik nog even van de zon mocht genieten. Ze waren echter amper een dag terug, toen er daadwerkelijk een inval kwam en de oorlog begon. Ik kon het bijna niet geloven.”

Alla: “Het was een angstige tijd. Ons fabriekje waarin wij kinderkleding vervaardigden werd door het oorlogsgeweld volledig verwoest. Vreselijk. Ik wilde weg van het geweld en besloot naar mijn ouders zo’n 20 kilometer buiten Kiev te gaan. Ik heb 32 uur in de auto gezeten! Er vond een complete volksverhuizing plaats. De wegen waren afgeladen vol en ik kon slechts stapvoets rijden.”

Bij haar ouders voelde zij zich echter ook niet veilig. “Mijn ouders wonen in Vasylkiv waar ook een militair vliegveld is gevestigd. Dus dat is ook een doelwit. Mijn ouders willen niet weg. We bellen elkaar dagelijks. Gelukkig staat hun huis er nog maar er zijn ook huizen in hun omgeving verwoest.”

Vriendin in Eindhoven

Nu het gezin op de vlucht was besloot Oleg niet terug te keren naar zijn land. Hij reisde naar Oostenrijk. Alla daarentegen nam contact op met haar Oekraïense vriendin Victoria die sinds acht jaar in Eindhoven woont. ‘Wij waren er al twee keer op bezoek geweest. Ik vertelde haar dat we wilden vluchten. Zij adviseerde ons om naar Eindhoven te komen.”

Ook Oleg reisde verder en herenigde zich met zijn gezin. In mei 2022 kreeg het gezin onderdak bij Victoria en na een maand kregen ze de houten bungalow in Schuttersbosch toegewezen. Overigens hebben ze dit mede te danken aan diverse inwoners van Schuttersbosch die zich nauw betrokken voelden bij het wel en wee van gevluchte Oekraïners. Zij zochten contact met Woonbedrijf en pleitten ervoor om de leegstaande bungalows in hun wijk voor de oorlogsvluchtelingen beschikbaar te stellen.

Alles achtergelaten

Terug naar Alla, Oleg en Eva. Hun toekomst ligt aan diggelen. “We hebben alles achter moeten laten. Ons huis, de inrichting, we hebben niets meer. Gelukkig hebben we elkaar nog en ons hondje Casper.”

Van de Nederlandse staat ontvangen Oekraïense families maandelijks 600 euro. Alla werkt al geruime tijd fulltime vijf dagen per week en dat betekent dat het gezin nu geen financiële ondersteuning ontvangt maar ‘zelf hun broek moet ophouden’.

Voor dochter Eva (8) lijkt het oorlogsgeweld lang geleden. Zij fiets en rolschaatst met vriendinnetjes en heeft haar draai op school gevonden. Ze spreekt bijna accentloos Nederlands, kortom een echt bijdehandje. “Ik wil wel in Nederland blijven”, geeft ze te kennen. Ook Alla en Oleg spreken al een aardig woordje Nederlands. “Dat komt vooral door Marijke!”, aldus Alla. Ze verwijst naar Marijke van Roij. Deze psycholoog/onderwijzeres had een praktijk aan huis in het Schuttersbosch. “Die praktijkruimte kwam vrij toen ik met pensioen ging. Ik vond dat ik iets voor de hier wonende Oekraïners moest doen. Dus besloot ik ze Nederlandse les te geven. Dat gaat soms gepaard met behulp van handen en voeten, plaatjes en google translate. Inmiddels hebben zich meer vrijwilligers gemeld. Persoonlijk geef ik pro deo gedurende twee dagen per week les aan 3 groepen volwassenen en 3 groepen kinderen.”

Dankbaar

De situatie in hun thuisland wordt door Alla en Oleg nauwlettend in de gaten gehouden. De recente raketaanvallen hebben hun angst ingeboezemd. Ze zijn bezorgd en bang dat hun achtergelaten vrienden en familie geraakt worden. Oleg vertelt dat zijn broer iets heel bizars heeft meegemaakt. “Hij heeft al acht jaar een Russische vriendin in Moskou. Toen hij haar vertelde dat hij letterlijk de raketten langs zijn huis zag vliegen. Wilde ze hem niet geloven. Ze zei letterlijk: ‘Je liegt’, en ze was hierover zo boos dat ze de vriendschap beëindigde.”

Volgens Oleg zijn de meeste Russen nog van mening dat Oekraïne niet een zelfstandig staat is, maar nog steeds bij Rusland hoort. Ondertussen is sinds december 2022 ook Anna, een nichtje van Alla, inwoner van Eindhoven. Samen met haar dochtertje Sofia woont ze met nog een ander gezin in een soort gelijke woning als haar nicht. “Mijn man is in Kiev gebleven. Hij maakt foto’s en video’s voor bedrijven. Hij woont in onze flat en past op onze spullen. Ik mis hem en mijn familie enorm. Ik ben met Sofia gevlucht omdat ik er niet meer tegen kon om bij ieder luchtalarm naar een schuilkelder te gaan. Hier kan onze dochter onbevangen buiten spelen, daar ben ik heel dankbaar voor.”