We zijn alweer aanbeland bij het derde en laatste deel over het ontstaan van PSV. Groot Eindhoven geeft in samenwerking met de club zeven exemplaren weg van het onlangs uitgebrachte boek ‘Eendracht maakt macht, de ziel van PSV’. Daarvoor dient u drie vragen te beantwoorden, te weten. (Door Frans van den Nieuwenhof)

Op welke datum speelt het Philips Elftal zijn eerste wedstrijd? Wanneer werd de Philips Vereeniging opgericht? Hoeveel gulden verdiende de eerste fulltime trainer van PSV per week? Mail de juiste antwoorden voor maandag 1 juni naar grooteindhovenwin@hotmail.com en wín dat boek!

EINDHOVEN - Door de bouw van een eigen glasfabriek in 1916 trekt Philips Sportvereeniging veel nieuwe werknemers aan uit andere delen van Nederland. Onder hen bevinden zich enkele goede voetballers. In 1918 promoveert de club naar de tweede klasse na een 3-0 overwinning op Sittard. De Sportkroniek, het officiële orgaan van de Nederlandsche Voetbalbond, omschrijft ‘Philips’ als een modelvereniging.

Vanwege de toenemende belangstelling voor het voetbal introduceert Philips SV – zoals de club inmiddels officieel heet - dit seizoen de seizoenkaart. Tevens besluit de club om van tenue te veranderen. Het wijnrode shirt met witte biezen uit de begintijd van Philips Elftal wordt ingeruild. Het voetbalhemd is voortaan wit met één brede rode baan in het midden over borst en rug. Pas in 1921 verschijnt het team voor het eerst in de rood-wit gestreepte shirts. Datzelfde seizoen ontstaat er een nationale discussie rond Philips SV. De Nieuwe Rotterdamsche Courant beweert dat enkele Oostenrijkse spelers met een baantje naar Philips zijn gelokt en schrijft: Volgens de club is geen enkele werknemer van het bedrijf verplicht om lid te worden van de club. Fritz Weiss is de bekendste onder hen en ontkent de beschuldigingen. Wel noemt hij Eindhoven ‘een paradijs’ in vergelijking met het uitgehongerde Wenen.

Intussen bloeit de rivaliteit tussen Philips SV en EVV in alle hevigheid op. De twee clubs zijn totaal verschillend. Bij de voorloper van FC Eindhoven komen de katholieke middenstand en arbeiders samen. Veel bewoners van de stad kunnen zich moeilijk identificeren met ‘Philips’, waar zoveel andere dialecten worden gesproken. Het Eindhovensch Dagblad moedigt jonge voetballers aan met de woorden: ‘Schaart u in de gelederen van EVV, voetballers van Eindhoven en omgeving!’

VijandigRond wedstrijden in het eigen Philips Sportpark heerst in die periode vaak een vijandige sfeer. Uit De Sportkroniek: ‘Wat opvalt is dat het grootste deel van het aanwezige publiek zich ten opzichte van de Philips-spelers zo zeldzaam onsportief opstelt als wij nog nooit op een sportveld zagen.’ Het Eindhovensch Dagblad komt in oktober 1921 de eer toe de Philips Sportvereeniging om te dopen tot PSV. Een klein jaar later neemt het bestuur van PSV deze naam officieel over en laat zich als zodanig registreren bij de Nederlandsche Voetbalbond.

Al kort na de oprichting sprak voorzitter Jan Willem Hofkes de wens uit om een Engelse trainer in te huren. Pas in 1922 komt het zover als John Leavey wordt gecontracteerd. Leavey is de eerste fulltime trainer van de club, die hem een fors salaris betaalt van 63,25 gulden per week. Dankzij Leavey neemt PSV het initiatief tot het instellen van een Eindhovense jeugdcompetitie. Hij geldt daarmee als de grondlegger van de jeugdopleiding bij de club.

Flink in de minNa de degradatie in 1925 wil PSV zo snel mogelijk terugkeren naar de top. De club betaalt eersteklasser NOAD een vergoeding van 100 gulden om Gerrit Hermans te kunnen overnemen. De kosten worden keurig opgenomen in het kasboek. Hermans is een topspeler, die uitkomt in het Zuidelijk elftal. Daarvan maakt namens PSV ook Léonard van Dijk deel uit. Ook in financieel opzicht wordt het seizoen 1924-1925 een debacle. De totale verenigingskosten van 20.608,88 gulden wegen totaal niet op tegen de inkomsten. Vooral vanwege de teleurstellende recettes loopt het verlies op tot maar liefst 10.711,94 gulden. Philips scheldt PSV al haar tekorten kwijt. Jan-Willem Hofkes treedt na twaalf jaar af als voorzitter en het contract met trainer Leavey wordt niet verlengd.

In de late jaren twintig slaagt Philips er met grote regelmaat in om enkele goede Nederlandse naar Eindhoven te halen. Zij gaan aan de slag bij het bedrijf en behoren bij PSV tot de uitblinkers van het voetbalteam. Op die manier legt PSV de basis voor de eerste landstitel in 1929.