Ik zat op de fiets richting de moskee. Ik moest er zijn voor het uitvaartgebed van Mahir amca. Hij woonde bij mijn ouders om de hoek. Ik kan me eigenlijk niet anders herinneren dan dat hij altijd al oud was.
Hij was een opa voor de kinderen in de straat. Daarnaast hebben zijn familie en de familie Torunoglu een hechte vriendschap, vanaf het moment dat ze elkaar troffen in Eindhoven. Eenmaal bij de moskee vroeg ik aan zijn kleinzoon - tevens mijn oud klasgenoot - wanneer Mahir amca eigenlijk naar Nederland was gekomen. Hij bleek al sinds 1962 hier te zijn. Volgend jaar bestaat het Eindhoven zoals wij het kennen (inclusief Woensel, Tongelre, Stratum, Gestel en Strijp) 100 jaar. Dat betekent dat de eerste generatie Turkse arbeidsmigranten meer dan de helft van het bestaan van ‘Groot Eindhoven’ hebben meegemaakt.
Meer zelfs: ze hebben eraan meegebouwd. Als je de stadsarchieven induikt, dan is er weinig te vinden over dit deel van de geschiedenis van de stad. Ernstig, omdat de jonge arbeidsmigranten van toen de hoogbejaarden van nu zijn en in sommige gevallen het leven hebben gelaten. Met hen verdwijnen ook de verhalen over hoe zij naar Eindhoven kwamen, hoe zij hun weg hier vonden en welke moeilijkheden zij moesten doorstaan. Dit inzicht inspireerde om de verhalen in de vorm van een documentaire vast te leggen. Met een team uit de volgende generaties zijn we druk doende om de Turkse Eindhoven-geschiedenis vast te leggen. In totaal interviewen we rond de vijftig arbeidsmigranten uit de eerste generatie.
De gesprekken zijn ontzettend inspirerend. Ze voelen zich allemaal Eindhovenaar. Ze vinden dat Eindhoven zich in de jaren heeft ontwikkeld van een dorp naar een wereldstad. En ze zijn dankbaar voor de kansen die de stad ze geboden heeft. We hebben nog een paar maanden nodig om het af te ronden. Maar met deze documentaire vereeuwigen we de verhalen van de arbeidsmigranten van toen én vieren we het nu. Ik hoop dat het de samenleving kan inspireren om in verbondenheid met elkaar te leven.