Van de redactie

Het college van B&W in Eindhoven heeft het plan om voor 2040 40.000 woningen extra te laten bouwen in de stad. Volgens de Verdichtingsvisie Binnenstad 2020 wil men dat voornamelijk door hoogbouw realiseren. Het Academisch Genootschap en de Stichting Beter Eindhoven (SBE) houden gezamenlijk een thema-avond over Vriendelijk Verdichten in het Academisch Genootschap (AG) aan de Parklaan 93. Thema: welke vorm van hoogbouw is wenselijk in de stad.

EINDHOVEN - Twee sprekers zullen het thema inleiden: Thom Aussems (ex-directeur woningcorporatie Trudo) doet dat vanuit het perspectief van volkshuisvesting. En Ronald Rovers (duurzaamheidsexpert, voorheen o.a. Fellow TU/e) vanuit het perspectief van bouwfysica en milieu.

De thema-avond brengt de mogelijkheden van het toevoegen van woningen binnen de stad door niet hoger dan 5 of 6 lagen te bouwen onder de aandacht. Dit wordt wel ‘vriendelijk verdichten’ genoemd. Zo bouwt men toegankelijke wijken, levendige openbare ruimtes, met veel lichtinval op straat en plein. Veel binnensteden in Europese grote steden (onder ander Barcelona) zijn op die manier verdicht. Het geloof dat hoge dichtheid alleen te bereiken is met forse hoogbouw, is een misvatting, zo vindt de organisatie van de thema-avond.

De vraag is of hoogbouw wel voldoet aan de eisen die we aan de menselijke maat, sociale cohesie en duurzaamheid mogen stellen. In fysieke zin, en ook in sociale zin, is een hoge toren een doodlopende steeg. Het gevaar van anonimiteit ligt op de loer: mensen lopen langs elkaar heen wanneer ze met de lift naar de 30ste verdieping gaan. De omgeving is ook kind-onvriendelijk. Een ander punt is dat veel projectontwikkelaars en beleggers die woontorens bouwen, primair op mensen met koopkracht mikken. Afspraken met de gemeente over sociale huur vervallen na bijvoorbeeld 15 jaar.

Verticale bebossing

Hoogbouw lijkt dan ook gentrification te versterken: de rijkere consument en het zakenleven gaan het stadsbeeld bepalen. Daarnaast is het bouwen van torens relatief duur en is het vanuit duurzaamheid bekeken geen goede optie. Hoogbouw vraagt extra stevige constructies en veel onderhoud. De energievraag en het materiaal per vierkante meter, zoals staal en beton, liggen aanzienlijk hoger dan bij laagbouw. De trend om ‘verticale bebossing’ aan te willen brengen op en aan hoge gebouwen verergert dat alleen maar.

Toegankelijke wijken

Vriendelijk verdichten duidt op het creëren van toegankelijke wijken, levendige openbare ruimtes, met veel lichtinval op straat en plein. Veel binnensteden in Europese hoofdsteden zijn op die manier verdicht. De wijk Eixample in Barcelona, met 53.000 inwoners, geldt misschien als prototype van vriendelijke verdichting. Het geloof dat hoge dichtheid alleen te bereiken is met forse hoogbouw, is een misvatting. Vriendelijk verdichten lijkt over betere papieren te beschikken.

De twee sprekers zullen uiteenzeten waarom dat het geval is. Thom Aussems doet dat vanuit het perspectiefvan volkshuisvesting, Ronald Rovers vanuit het perspectief van bouwfysica en milieu. Thom Aussems is al ruim 40 jaar bij de volkshuisvesting betrokken (onder andere 10 jaar gemeente Rotterdam, 20 jaar bestuurder woningcorporatie Trudo) en (mede) auteur van de boeken ‘Eindhoven’ en ‘Eindhoven, transformaties zonder blauwdruk’. Al enkele jaren bepleit hij een paradigmashift, met als elementen: meer inbreiden dan uitbreiden, meer menging en minder gentrification, meer ‘missing middle’ en minder hoogbouw, meer sociaal en minder markt, minder grote en meer kleine plannen.

Energievraag

Ronald Rovers is duurzaamheidsexpert, was in het verleden Lector aan de Zuyd Hogeschool en Fellow van de faculteit Bouwkunde van de TU/e. Volgens Rovers zijn hoogbouwplannen vooral geld en gemak gedreven en staan geheel los van klimaat, milieu en fysische overwegingen, die in een andere richting wijzen. “Het is niet vol te houden, de Aarde trekt dat niet meer. Onder andere de energievraag en het materiaal per vierkante meter liggen bij hoogbouw aanzienlijk hoger. Aardwarmte en zonne-energie zijn veel moeilijker te benutten.”

De thema-avond wordt donderdag 29 juni gehouden in het Academisch Genootschap, Parklaan 93, en begint om 20.00 uur.

ag-eindhoven.nl

Vriendelijk verdichten lijkt het beste alternatief