Bioloog en eigenaar van Tuincentrum Soontiƫns, Jeroen Soontiƫns, beantwoordt wekelijks een tuinvraag van onze lezers. Deze week behandelt hij de vraag van de heer meneer Van Loon:
Mijn broer heeft een appelboom in de tuin staan met het volgende vraatpatroon op de stam: een gat/gaatje naar binnen, dan circa 10 cm omhoog en circa 3/5 cm naar beneden. Onder aan de stam ligt vraatresidu dat lijkt op zaagsel. Weet jij misschien welk dier dit veroorzaakt?
Antwoord:Er zijn verschillende insecten die binnenin de stam of takken van een boom leven. Meestal zijn het insectenlarven, die in het hout een veilige omgeving hebben om zich te ontwikkelen. In een appelboom is de kans groot dat het gaat om de rups van de gestippelde houtvlinder, familie van de houtboorders. De gestippelde houtvlinder, Zeuzera pyrina, is een fraaie nachtvlinder: wit van kleur met een zwarte tekening en een dichtbehaard lijf. Hoewel de vlinder misschien niet vaak wordt gezien is het een algemene soort die in heel Nederland te vinden is in bossen, parken, boomgaarden en tuinen.
De vlinder legt in de zomerperiode eitjes op de schors van verschillende boomsoorten, waaronder eik, paardenkastanje en verschillende fruitbomen. De rups vreet zich een weg naar binnen en leeft in dunne stammen of takken. Omdat het hout niet heel voedzaam is, duurt de ontwikkeling van de rups twee jaar. Nadat de rups is volgroeid, verpopt hij vlak onder de bast en komt de vlinder tevoorschijn komt. De rups blijft zijn hele ontwikkeling in de boom. Andere houtboorders binnen dezelfde familie van nachtvlinders zijn de wilgenhoutvlinder en de appelglasvlinder.
De rups van die eerste is enorm (10 cm) en wordt wel eens kruipend aangetroffen als de rups volgroeid is en de boom verlaat om een plaats in de bodem te zoeken voor de verpopping. De appelglasvlinder leeft met name in appelbomen, maar is klein en relatief zeldzaam.