Van een vrij onbeduidend marktplaatsje tot een industriestad en kenniscentrum. De groei van de stad Eindhoven is even onstuimig als uniek geweest. Van schrijver Jan van Schagen verscheen onlangs het kloeke naslagwerk ‘Acht eeuwen Eindhoven, verhaal van een stad’. “Ik ben blij dat het erop zit”, zegt de auteur, die maar liefst negen jaar werkte aan de ‘encyclopedie in verhaalvorm’, zoals hij het zelf omschrijft. (Door Rob Weekers)

EINDHOVEN - In een uitgave van 850 pagina’s (in twee delen), voorzien van zo’n duizend foto’s en illustraties, komen alle aspecten van de stad in verschillende tijdvakken aan de orde, zoals: bestuur, religie, economie, stadsontwikkeling, woningbouw, gezondheidszorg, onderwijs, cultuur, sport en recreatie. Het boek kan op verschillende manieren worden gelezen. Chronologisch, per tijdvak, of per onderwerp.

InterviewsHet boek geeft niet alleen inzicht in de ontwikkeling van de stad Eindhoven, maar geeft de lezer ook een beeld van haar doorsnee. Zo is er een boodschappenlijstje uit de jaren vijftig van de vorige eeuw, en zijn er persoonlijke verhalen die de tijd duiden aan de hand van interviews die Van Schagen hield. Daarnaast raadpleegde de auteur honderden boeken die over de stad Eindhoven zijn verschenen, en was ook het gemeentelijk archief en het archief van het Eindhovens Dagblad een belangrijke bron voor informatie.

Duidelijk is dat Van Schagen minutieus te werk is gegaan. Een pagina’s lange literatuurlijst geeft daar blijk van. Hoeveel uren Van Schagen heeft besteed om het kloeke boekwerk af te ronden, is volgens de schrijver moeilijk in te schatten. Het moeten er duizenden zijn geweest. “Er is heel wat water door de Dommel voor moeten gaan.” Niettemin heeft hij zich ook moeten beperken. “Een historicus zou het wellicht anders hebben aangepakt, maar ik heb nadrukkelijk voor een journalistieke invalshoek gekozen.”

De dynamiek van de stad, de veranderingen, maatschappelijke ontwikkelingen: Van Schagen wijst erop dat ze moeten worden gezien in de context van de tijd. Was Eindhoven lage tijd voornamelijk een uitgesproken katholieke stad, langzaam verandert dat. Niet zonder horten en stoten. Van Schagen: “Neem nu bijvoorbeeld de komst van de eerste socialistische burgemeester van Eindhoven, de PvdA’er Jaap van der Lee. Dat veroorzaakte een grote schok in de katholiek politiek gedomineerde stad.”

VerwevenUiteraard is de komst van Philips naar Eindhoven in grote mate bepalend geweest voor de ontwikkeling van de stad, maar ook de aansluiting op het spoornet was cruciaal. Dat de stad nu minder is verweven met Philips noemt Van Schagen een gezonde ontwikkeling. Op het programma staat nog een verkorte versie van het boek in het Engels, onder andere bedoeld voor expats.

Het boek is te verkrijgen bij boekhandel Van Piere of te bestellen via: www.frits.nl