Een foto genomen op 18 september 1944. Bevrijdingsdag in Eindhoven. Twee Amerikaanse soldaten poseren voor de camera. De prent is gemaakt door de vader van geboren en getogen Eindhovenaar René van Slooten. Jaren na dato achterhaalt hij de identiteit van een van de Amerikanen: Herbert Viertel. (Door Rob Weekers)

EINDHOVEN - Het zwart-wit-kiekje is er een in een reeks van zeventien in totaal, en is genomen op de hoek van de Sint Jorisstraat en de Stratumsedijk, de Sint Joriskerk is nog vaag zichtbaar op de achtergrond. Dat een van die mannen op de foto werd herkend door een Amerikaanse veteraan was voor René van Slooten een heugelijk moment. “Een doorbraak”, zo omschrijft hij het zelf. Herbert Viertel, die erbij was tijdens D-Day in Normandië, bleek nog in leven te zijn, en woonde in Winter Haven, Florida. “Nu had ik eindelijk iemand gevonden die ik kon bedanken”, zegt Van Slooten, die een e-mailcontact opbouwde met Viertel.

Inmiddels is Herbert Viertel in 2009 overleden op 89-jarige leeftijd. “Begin dit jaar waren mijn vrouw en ik in Amerika en we gingen speciaal naar Winter Haven om bloemen te leggen op het graf van Herbert Viertel en zijn vrouw Peggy, die in de oorlog een US Army Nurse was in Engeland. Op het graf legde Van Slooten ook de foto die zijn vader destijds in Eindhoven van de toen nog jonge Amerikaan had gemaakt.

“De zoon van Herbert Viertel vertelde me dat door mijn mails zijn vader thuis ook eindelijk was gaan vertellen wat hij in de oorlog had meegemaakt, wat hem veel rust gaf. De zoon zei: ‘We hoorden hem soms schreeuwen in zijn slaap, maar hadden geen idee door wat voor hel hij was gegaan’.” Hoewel Van Slooten de oorlog niet heeft meegemaakt, zijn moeder was tijdens de bevrijding zeven maanden in verwachting van hem, zijn het de verhalen van de familie die een diepe indruk hebben gemaakt. De septemberdagen van 1944 waren voor de Van Slootens hachelijke dagen. Moeder Van Slooten zat zelfs een tijdje vast op het politiebureau op de Grote Berg en werd daar door de Duitse ondervraagd.

Onderduiker“Mijn ouders hadden namelijk een Joodse onderduiker in huis gehad, een collega van mij vader die bij Philips op het NatLab werkte. Ze kregen net op tijd een tip dat er mogelijk verraad in het spel was, maar niettemin was daar de verdenking. Het liep met een sisser af, mijn moeder mocht gaan, maar de zaak was nog steeds niet afgedaan. De bevrijding heeft uiteindelijk alles veranderd.” Wat er zou zijn gebeurd als de Duitsers toch voldoende bewijs hadden verzameld? “Dan zou de hele familie op transport zijn gezet”, vermoedt Van Slooten, inmiddels woonachtig in Woerden. De herdenking van 75 jaar bevrijding laat hij niet aan zich voorbij gaan. “Al was het maar om stil te staan bij de offers die door de geallieerden zijn gebracht. Ik heb mij leven aan deze mensen te danken!”