Bioloog en eigenaar van Tuincentrum Soontiëns, Jeroen Soontiëns, beantwoordt wekelijks een tuinvraag van onze lezers. Deze week de vraag van mevrouw Brugghe ‘Hool:

Deze zomer stond er ineens een tomatenstruik in mijn tuin van rondom een meter breed en hoog zo’n twee meter. Er groeiden meer dan twintig trossen tomaten aan, met aan elke tros wel tien tomaten. Ik heb die struik daar niet als zaad ingezaaid of als plant in de grond gestopt. Is dat niet bijzonder?

Antwoord:Hoewel het niet heel vaak gebeurt, is het toch geen zeldzame verschijning dat tomaten uit zaad tevoorschijn komen. De warme zomer van het afgelopen jaar heeft daar zeker aan bijgedragen.

De tomaat (Solanum lycopersicum) is een plant die oorspronkelijk in Zuid-Amerika voorkomt. In de loop van de eeuwen is deze plant over de hele wereld verscheept, omdat het een dankbare voedselbron is. De moderne tomatenrassen bevatten weinig zaden, maar de zaden zijn wel kiemkrachtig. Een spontaan opgekomen tomatenplant is dus verwilderd uit een moestuin, kwekerij of een weggegooid exemplaar.

De moestuinier weet als geen ander dat tomaten niet bestand zijn tegen vorst. Het zaaien van deze groenten gebeurt binnenshuis bij kamertemperatuur. Als de jonge plantjes naar buiten verplaatst worden, moet de kans op vorst geweken zijn. Het zaad is echter wel tegen winterse temperaturen bestand, zolang het niet gekiemd is. Het kan dus buiten makkelijk overleven. Kieming vindt pas plaats bij hogere temperaturen.

Verwilderde tomatenplanten vindt je vaak op beschutte warme plekken. Ze hebben niet heel veel ruimte nodig om te kiemen en zullen met voldoende water uitgroeien tot een flinke manshoge struik. Totdat er vruchten aanzitten, blijft het de vraag welke vorm en grootte de tomaten krijgen. Dat maakt zo’n spontane verschijning extra interessant.