Nederlands-Indië was nog volop bezet door de Japanners, die nu de opdracht kregen de Nederlanders en Indische Nederlanders in de kampen te beschermen in plaats van te onderdrukken en te vernederen. Dit in afwachting van de komst van de Engelsen, die voorlopig het gezag zouden uitoefenen voor de terugkeer van het Nederlandse bestuur. Het liep allemaal even anders.

Onafhankelijkheid

De Japanners hadden tijdens hun bewind het nationalisme bij de Indische bevolking flink aangewakkerd en zij zagen een terugkeer van het Nederlands bestuur helemaal niet zitten. Zij hadden op diezelfde 15 augustus 1945 eenzijdig hun onafhankelijkheid uitgeroepen. Een chaotische periode volgde, waarbij Nederlanders en ook Indische Nederlanders zich hun leven niet zeker voelden. Uiteindelijk draaide het uit op een strijd tussen Nederland en de Indonesische nationalisten, die in december 1949 beëindigd werd met de onafhankelijkheidsverklaring van Indonesië. Pijnlijk einde van ons koloniaal verleden.

In de nasleep van die strijd vertrokken veel Nederlanders en Indische Nederlanders met pijn in het hart naar het koude Nederland, maar ook de soldaten van het KNIL (Koninklijk Nederlands Indisch Leger), veelal gerekruteerd uit de Molukken, en door de Indonesische nationalisten gehaat, vonden hier een onderkomen, dat naar later bleek niet tijdelijk zou zijn.

Monument in Eindhoven

In Eindhoven is een Indisch-Moluks monument/gedenkteken te vinden bij Vitalis Peppelrode aan de Dominee Theodor Fliednerstraat 5. Maker is Eduard Scheel. Het monument, een koffer in brons op een sokkel, wil het lijden en de gedwongen migratie van Molukkers, Indische Nederlanders en Nederlanders in herinnering roepen. Op de sokkel een plaat met de tekst: Eren, Verbinden, Meedoen, Doorgeven. Bij de voet een granieten steen met een afbeelding van de Indonesische archipel.